Έχουν περάσει τρεις δεκαετίες από τότε που ο διάσημος αστρονόμος Carl Sagan πρότεινε στο διαστημικό σκάφος Voyager 1 να τραβήξει μια φωτογραφία της Γης από σχεδόν έξι δισεκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά. Εμπνευσμένοι από τη φωτογραφία της Γης, γνωστής ως «Pale Blue Dot», οι ερευνητές θέτουν ένα ενδιαφέρον ερώτημα: θα μπορούσαν άλλοι πλανήτες να μας βλέπουν όπως ακριβώς τους παρατηρούμε εμείς; Μια μελέτη της «ηλιακής γειτονιάς» της Γης διαπιστώνει ότι πάνω από 1.000 άλλα ηλιακά (πλανητικά) συστήματα έχουν την κατάλληλη θέση για να δουν τον πλανήτη μας.
Η συν-συγγραφέας της μελέτης Lisa Kaltenegger, διευθύντρια του Ινστιτούτου Carl Sagan στο πανεπιστήμιο Cornell, ΗΠΑ, λέει ότι η λίστα με τα πλανητικά αυτά συστήματα εστιάζει σε αστέρες της Κύριας Ακολουθίας, παρόμοιους με τον Ήλιο. Αυτά τα ηλιακά συστήματα μπορεί να περιέχουν εξωπλανήτες, κόσμους σαν τη Γη που βρίσκονται στην κατοικήσιμη ζώνη, όπου μπορεί να υπάρξει ζωή. Όλα τα συστήματα βρίσκονται σε απόσταση 300 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, αρκετά κοντά για να δούν τα χημικά ίχνη του κόσμου μας. Σύμφωνα με την Kaltenegger, όπως εμείς μπορούμε να δούμε άλλους εξωπλανήτες να περνούν μπροστά από τον δίσκο του μητρικού τους αστέρα, έτσι και άλλοι εξωγήινοι (αν υπάρχουν) σε άλλους πλανήτες γύρω από άλλους αστέρες θα μπορούσαν να βλέπουν τη Γη να περνάει μπροστά από τον Ήλιο. Αρκεί αυτοί οι πλανήτες (και φυσικά οι μητρικοί τους αστέρες) να βρίσκονται στην κατάλληλη θέση στον ουρανό. Στηνν περίπτωση αυτή θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την παρατηρησιακή μέθοδο της διάβασης και να κάνουν φασματοσκοπική μελέτη του φωτός του μητρικού αστέρα, αφού αυτό έχει περάσει μέσα από την ατμόσφαιρα του πλανήτη. Τέτοιοι αστέρες στην κατάλληλη θέση υπάρχουν πολλοί, και μάλιστα αρκετοί από αυτούς μπορούν παρατηρηθούν ακόμη και με γυμνό μάτι.
Η λίστα με τα 1.004 αστρικά συστήματα στην κατάλληλη θέση περιλαμβάνει αστέρες που είναι κοντά στην Eκλειπτική, δηλαδή το επίπεδο της τροχιάς της Γης γύρω από τον Ήλιο. Οι εξωπλανήτες γύρω από αυτούς τους αστέρες θα έχουν θέα στη Γη. Για αυτούς, η Γη θα ήταν ένας διερχόμενος πλανήτης μπροστά από το δίσκο του Ήλιου. Αυτοί οι εξωπλανήτες θα μπορούν να δουν τη Γη να διασχίζει τον Ήλιο, το φως του οποίου θα φωτίζει επίσης τη ζωντανή βιόσφαιρα της Γης.
Οι ερευνητές λένε ότι οι παρατηρήσεις με τη μέθοδο διάβασης είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τους αστρονόμους που εξετάζουν τα κοντινά ηλιακά συστήματα και αναζητούν κατοικήσιμους κόσμους. Θα παίξουν επίσης κεντρικό ρόλο στη δημιουργία ενός οδικού χάρτη για τα νεότερα διαστημικά τηλεσκόπια, συμπεριλαμβανομένου του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb της NASA, το οποίο εκτοξεύτηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2021.
Σύμφωνα με του συγγραφείς της μελέτης, μόνο ένα πολύ μικρό κλάσμα των εξωπλανητών αυτών θα ευθυγραμμιστεί τυχαία με την ευθεία παρατήρησής μας, ώστε να μπορούμε να τους δούμε να διέρχονται μπροστά από τον δίσκο τους μητρικού τους αστέρα. Όμως, και οι χίλιοι αστέρες, που περιλαμβάνονται στην μελέτη και βρίσκονται στην ηλιακή μας γειτονιά, θα μπορούσαν να δουν τη Γη μας να διέρχεται μπροστά από τον Ήλιο.
Όπως δήλωσε η Kaltenegge «Αν ψάχνουμε για ευφυή ζωή στο Σύμπαν, αυτή θα μπορούσε να μας βρει και ίσως να θέλουμε να έρθουμε σε επαφή. Μόλις τώρα δημιουργήσαμε τον αστρικό χάρτη για το πού πρέπει να κοιτάξουμε πρώτα».
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο διεθνές περιοδικό Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Περισσότερα εδώ.
