Ο νέος εξωπλανήτης, που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, έχει το ένα τέταρτο της μάζας της Γης  και είνα ένας από τους ελαφρύτερους. Ο πλανήτης ονομάζεται Proxima d και περιφέρεται γύρω απόν τον αστέρα Proxima Centauri (Εγγύτατος του Κενταύρου) που είναι ο πλησιέστερος στη Γη αστέρας, σε απόσταση μόλις τέσσερα έτη φωτός μακριά —και θα συνεχίσει να είναι έτσι για περίπου 25.000 χρόνια. Χρειάστηκαν εκατό χρόνια από τότε που ανακαλύφθηκε ο Proxima Centauri μέχρις ότου ανακαλυφθεί το 2016 ο πρώτος εξωπλανήτης γύρω απ’ αυτόν, ο Proxima b. Το 2019 εντοπίστηκε ο δεύτερος εξωπλανήτης που ονομάστηκε Proxima c. Τώρα, ανακαλύφθηκε ο τρίτος με το όνομα Proxima d.

Καλλιτεχνική απεικόνιση του νέου εξωπλανήτη Proxima d.
(Credit: ESO/L. Calçada)

«Η ανακάλυψη δείχνει ότι ο πλησιέστερος αστρικός γείτονάς μας φαίνεται να είναι γεμάτος με ενδιαφέροντες νέους κόσμους, που μπορούν να μελετηθούν μελλοντικά», εξήγησε ο João Faria, ερευνητής στο Instituto de Astrofísica e Ciências do Espaço, Πορτογαλία, και κύριος συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Astronomy & Astrophysics. Ο πλανήτης ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 2020 και τώρα επιβεβαιώθηκε με το φασματογράφο Echelle ειδικό για Βραχώδεις Εξωπλανήτες και Σταθερές Φασματοσκοπικές Παρατηρήσεις (ESPRESSO).

«Μετά τη λήψη νέων παρατηρήσεων, μπορέσαμε να επιβεβαιώσουμε ότι αυτό το νέο σήμα δήλωνε την υποψηφιότητα ενός νέου πλανήτη. Ήμουν ενθουσιασμένος από την πρόκληση να ανιχνεύσω ένα τόσο μικρό σήμα και, κάνοντας αυτό, να ανακαλύψω έναν εξωπλανήτη τόσο κοντά στη Γη», δήλωσε ο Faria.

Ο νέος εξωπλανήτης Proxima d ανακαλύφθηκε χρησιμοποιώντας τη φασματοσκοπική μέθοδο των ακτινικών ταχυτήτων.Η τεχνική λειτουργεί με την ανίχνευση μικροσκοπικών ταλαντώσεων στην κίνηση του μητρικού αστέρα -ταλαντεύσεις που δημιουργούνται από τη βαρυτική έλξη ενός πλανήτη. Με αυτή τη μέθοδο, μπορούμε όχι μόνο να ανιχνεύσουν την παρουσία ενός πλανήτη, αλλά και να υπολογίσουμε τη μάζα του.Με βάση αυτό, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι ο πλανήτης είναι περίπου το ένα τέταρτο της μάζας της Γης και ένας από τους ελαφρύτερους εξωπλανήτες που έχουν βρεθεί ποτέ.

Αυτή η εικόνα του ουρανού γύρω από τον φωτεινό αστέρα Alpha Centauri AB δείχνει επίσης τον πολύ πιο αμυδρό κόκκινο νάνο αστέρα, Proxima Centauri, τον πλησιέστερο στο Ηλιακό Σύστημα αστέρα. Η εικόνα δημιουργήθηκε από εικόνες που αποτελούν μέρος του Digitized Sky Survey 2. Το μπλε φωτοστέφανο γύρω από το Alpha Centauri AB είναι ένα τεχνητό δημιούργημα της φωτογραφικής επεξεργασίας, ο αστέρα έχει πραγματικά ανοιχτό κίτρινο χρώμα όπως ο Ήλιος. (Credits: Digitized Sky Survey 2. Acknowledgment: Davide De Martin/Mahdi Zamani).

Ο πλανήτης δεν βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη του μητρικού του αστέρα Proxima Centauri . Αν και ο Proxima Centauri είναι ένας αστέρας κόκκινος νάνος με μάζα περίπου 8 φορές μικρότερη από αυτή του Ήλιου, ο πλανήτης απλώς περιφέρεται πολύ κοντά στον μητρικό του αστέρα. Υποθέτοντας μια ανακλαστικότητα του πλανήτη παρόμοια με τη Γη, η θερμοκρασία της επιφάνειάς του θα ήταν 87 °C — πολύ ζεστή για να υποστηρίξει τη ζωή όπως την ξέρουμε. Ένας άλλος πλανήτης του Proxima Centauri, ο Proxima b θα μπορούσε να βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη, αλλά αυτό εξακολουθεί να αμφισβητείται από τους αστρονόμους. Οι ερευνητές αναμένουν να προκύψουν περισσότερα ενδιαφέροντα δεδομένα από τις μελλοντικές παρατηρήσεις του φασματογράφου ESPRESSO για άλλους κόσμους, αφού έχει σχεδιαστεί να χρησιμοποιηθεί με το νέο πολύ μεγάλο τηλεσκόπιο ELT του ESO, που βρίσκεται υπό κατασκευή στην έρημο Ατακάμα. Μαζί, αυτά τα δύο θα επιτρέψουν στους ερευνητές να ανακαλύψουν και να μελετήσουν πολλούς περισσότερους πλανήτες γύρω από κοντινούς αστέρες.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Astronomy and Astrophysics.

Περισσότερα εδώ


Παναγιώτης Νιάρχος

ΕΚΠΑ