Πρόσφατες διαστημικές αποστολές στους πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος  φέρνουν στην επικαιρότητα το θέμα της αναζήτησης εξωγήινης ζωής. Μια νέα μελέτη από επιστήμονες από το Χάρβαρντ και το Ινστιτπυτο Τεχνολογίας της Φλώριδας, ΗΠΑ, εξετάζουν την πιθανότητα ύπαρξης ζωής βαθιά κάτω από την επιφάνεια του Άρη, της Σελήνης και άλλων βραχωδών αντικειμένων στο Σύμπαν.

Ενώ η αναζήτηση ζωής επικεντρώνεται συνήθως στο νερό που βρίσκεται στην επιφάνεια και στην ατμόσφαιρα αντικειμένων, οι συγγραφείς της μελέτης προτείνουν ότι η απουσία επιφανειακών υδάτων δεν αποκλείει τη δυνατότητα ζωής σε άλλα μέρη του βραχώδους αντικειμένου, όπως στη βιόσφαιρα των περιοχών βαθιά κάτω από την επιφάνεια του ¨αρη ή της Σελήνης. Η αναζήτηση ζωής σε αυτές τις περιοχές είναι τεχνικά δύσκολες, αλλά όχι αδύνατες.

Μία πρόκληση για τους ερευνητές ήταν να προσδιορίσουν τις δυνατότητες ύπαρξης νερού εκεί όπου φαίνεται να μην υπάρχει. Το επιφανειακό νερό απαιτεί μια ατμόσφαιρα για να διατηρήσει μια ορισμένη πίεση, χωρίς την οποία δεν μπορεί να υπάρχει νερό σε υγρή μορφή. Ωστόσο, όταν κάποιος μετακινείται σε βαθύτερες περιοχές, τα ανώτερα στρώματα ασκούν πίεση και έτσι επιτρέπουν κατ’ αρχήν την ύπαρξη υγρού νερού. Για παράδειγμα, ο Άρης δεν έχει επί του παρόντος υδάτινα σώματα στην επιφάνειά του για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αλλά είναι γνωστό ότι έχει υποθαλάσσιες λίμνες.

Καλλιτεχνική απεικόνιση για αστροναύτες που τρυπούν για νερό στον Άρη κατά τη διάρκεια μιας μελλοντικής επανδρωμένης αποστολής στον κόκκινο πλανήτη. Credit: NASA Langley Advanced Concepts Lab / Associateical Mechanics Associates

Σύμφωνα με τους ερευνητές, τόσο η Σελήνη όσο και ο Άρης δεν έχουν μια ατμόσφαιρα που θα επέτρεπε την ύπαρξη υγρού νερού στις επιφάνειές τους, αλλά οι θερμότερες και υπό πίεση περιοχές κάτω από την επιφάνεια θα μπορούσαν να επιτρέψουν τη χημεία της ζωής σε υγρό νερό. Η έρευνα έφτασε επίσης σε ένα όριο στην ποσότητα βιολογικού υλικού που μπορεί να υπάρχει σε βαθιά υπόγεια περιβάλλοντα. Τα ευρήματα είναι εκπληκτικά. Βρέθηκε ότι το όριο βιολογικού υλικού μπορεί να είναι λίγα τοις εκατό εκείνου της βιόσφαιρας της Γης κάτω από την επιφάνεια, και χίλιες φορές μικρότερο από την παγκόσμια βιομάζα της Γης.

Όσον αφορά την αναζήτηση για τη ζωή κάτω από την επιφάνεια της Σελήνης και του Άρη, οι ερευνητές σημειώνουν ότι δεν θα είναι εύκολο, απαιτώντας κριτήρια αναζήτησης και μηχανήματα που δεν χρησιμοποιούνται ακόμη σε κανένα γειτονικό σώμα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, υπάρχουν πολλά κριτήρια που εμπλέκονται στον καθορισμό των βέλτιστων τοποθεσιών για να αναζητηθούν σημάδια. Μερικά περιλαμβάνουν γεωτρήσεις κοντά στον ισημερινό, όπου η βιόσφαιρα κάτω από την επιφάνεια βρίσκεται πιο κοντά στην επιφάνεια, και αναζήτηση γεωλογικών σημείων με υψηλότερες θερμοκρασίες. Από την άποψη των μηχανημάτων, πρέπει να είμαστε σε θέση να τρυπήσουμε δεκάδες χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια του Άρη και, χωρίς τη γεωλογική δραστηριότητα που να εκθέτει αυτά τα βαθιά στρώματα, δεν θα μπορέσουμε να τα εξερευνήσουμε.

Οι προκλήσεις, ωστόσο, δεν σημαίνουν ότι η εύρεση ζωής στη βιόσφαιρα κάτω από την επιφάνεια ενός βραχώδους σώματος είναι αδύνατη, ακόμη και στο εγγύς μέλλον. Σύμφωνα με τον καθηγητή Α. Loeb, επικεφαλής της μελέτης,  «Η διάτρηση μπορεί να είναι δυνατή στο πλαίσιο του προγράμματος Artemis για τη δημιουργία μιας βιώσιμης βάσης στη Σελήνη έως το 2024. Κάποιος μπορεί να φανταστεί ρομπότ και βαριά μηχανήματα που θα τρυπήσουν βαθιά κάτω από τη σεληνιακή επιφάνεια για να αναζητήσουν τη ζωή, όπως κάνουμε στην αναζήτηση πετρελαίου στη Γη. Εάν μελλοντικές αποστολές στον Άρη και τη Σελήνη αποκαλύψουν ζωή στην επιφάνεια, οι ίδιες αρχές και τεχνικές θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε αποστολές που θα κατευθυνθούν πολύ πιο μακριά. Η μελέτη μας επεκτείνεται σε όλα τα αντικείμενα εκεί έξω και πράγματι υπονοεί ότι η κατοικήσιμη ζώνη είναι πολύ μεγαλύτερη από ό, τι παραδοσιακά πιστεύεται, δεδομένου ότι η επιστήμη σήμερα θεωρεί  τη ζωή μόνο στην επιφάνεια του αντικειμένου.»

Η έρευνα δημοσιεύεται στο The Astrophysical Journal Letters

Περισσότερα εδώ


Παναγιώτης Νιάρχος

ΕΚΠΑ

0 Comments

Leave a Reply