Ένας πλανήτης μεγέθους Δία σε τροχιά γύρω από έναν λευκό νάνο, πολύ μικρότερο από τον ίδιο τον πλανήτη, δίνει μια εικόνα για το πώς θα μπορούσε να μοιάζει ένα πλανητικό σύστημα μετά το θάνατο του κεντρικού αστέρα του. Γνωρίζουμε ότι, κατά την εξέλιξη ενός αστέρα, έρχεται μια στιγμή που εξαντλείται το υδρογόνο στον πυρήνα του. Αυτή η εκρηκτική φάση στο μέσον της ζωής του αστέρα είναι διαταραγμένη για τα τοπικά πλανητικά συστήματα, εξαφανίζοντας τους εσωτερικούς πλανήτες και ρίχνοντας τους εξωτερικούς στο κενό του βαθέος διαστήματος.

 Όταν ο δικός μας Ήλιος έρθει στη φάση του κόκκινου γίγαντα και στη συνέχεια καταρρεύσει σε ένα λευκό νάνο, ο Ερμής, η Αφροδίτη, και ίσως ακόμη και η Γη θα καταστραφούν. Παρατηρήσεις συστημάτων λευκού νάνου δείχνουν τα ουράνια συντρίμμια που αφήνουν πίσω τους, όταν αυτοί οι αστέρες πεθαίνουν: τεράστιες εκτάσεις με συντρίμμια  και πλανήτες κυριολεκτικά σχισμένους σε κομμάτια. Αλλά νέα αποτελέσματα από τα τηλεσκόπια Spitzer και TESS μας δείχνουν ότι, για ορισμένα συστήματα τουλάχιστον, ο θάνατος ενός αστέρα δεν είναι απαραίτητα και το τέλος του συστήματος. Θα μπορούσε ακόμη και να προκαλέσει μια δεύτερη γένεση.

Ζωγραφική αναπαράσταση του εξωπλανήτη WD 1856 b, ενός πλανήτη με μέγεθος του Δία, σε τροχιά γύρω από τον πολύ μικρότερο μητρικό του αστέρα που είναι ένας λευκός νάνος. (Credit: NASA’s Goddard Space Flight Center)

Στις 16 Σεπτεμβρίου, μια ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής τον Andrew Vanderburg (Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν-Μάντισον) ανακοίνωσε στο περιοδικό Nature ότι ανακάλυψαν τον πρώτο άθικτο εξωπλανήτη σε τροχιά κοντά σε έναν λευκό νάνο. «Δεν περιμέναμε να βρούμε έναν πλανήτη που ήταν ανέπαφος», λέει ο Vanderburg. «Περιμέναμε να βρούμε περισσότερους πλανήτες που καταστράφηκαν. Φαίνεται ότι ο πλανήτης αυτός ξεπέρασε τις  πιο επικίνδυνες φάσεις  της εξέλιξής του κεντρικού αστέρα».

Ο εξωπλανήτης, με το όνομα WD 1856 b, απέχει 80 έτη φωτός από τη Γη και βρίσκεται στον αστερισμό του Δράκοντα (Draco). Είναι επτά φορές μεγαλύτερος από τον μητρικό του αστέρα και περιφέρεται πολύ κοντά του με περίοδο της τροχιάς 1,4 ημέρες. Αλλά πώς διέφυγε από το χάος του θανάτου του αστέρα του, χωρίς να έχει πληγεί; Και πώς θα μπορούσαν οι μελέτες αυτών των ειδών κόσμου να εμπλουτίσουν τον αναπτυσσόμενο τομέα της έρευνας εξωπλανητών; Ο Vanderburg και οι συνάδελφοί του εκτιμούν ότι ο πλανήτης πρέπει να είχε δημιουργηθεί σε απόστση τουλάχιστον 50 φορές πιο μακριά από ό, τι είναι τώρα, ακολουθώντας ένα απίστευτα απίθανο μονοπάτι με στροφές μέχρι το κατώφλι του μητρικού αστέρα και στη συνέχεια με κάποιο τρόπο εξασφάλισε σταθερή τροχιά.

Από τη θεωρία σχηματισμού των πλανητικών συστημάτων και τη μελέτη των εξωπλανητών έχει προκύψει ότι οι γίγαντες (πλανήτες) φυσικού αερίου δεν μπορούν να σχηματιστούν πολύ κοντά στο μητρικό τους αστέρα, όμως, με την πάροδο του χρόνου, μετακινούνται προς τα μέσα περιφερόμενοι σε μικρότερες τροχιές (planetary migration).

Περισσότερα εδώ.


Παναγιώτης Νιάρχος

ΕΚΠΑ

0 Comments

Leave a Reply