Οι επιστήμονες, στην προσπάθειά τους να ανακαλύψουν εξωγήινη ζωή, αναζητούν ραδιοφωνικά σήματα, ή φιλόξενα περιβάλλοντα, ή τεράστιες μεγάλες τεχνικές υποδομές. Τώρα εξετάζεται ένα άλλο σημάδι εξωγήινης ζωής: ατμοσφαιρική ρύπανση. Εάν υπάρχουν εξωγήινοι πολιτισμοί εκεί έξω, η υπόθεση αυτή έχει βάση γιατί οι δραστηριότητες και οι βιομηχανίες τους μπορεί να έχουν προκαλέσει ρύπανση, όπως και η δική μας εδώ στη Γη. Αυτή η ρύπανση θα μπορούσε να είναι κάτι που θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε με τις σαρωτικές  παρατηρήσεις μεγάλων περιοχών του ουρανού.

Μια νέα μελέτη δείχνει ότι το αέριο διοξείδιο του αζώτου (NO2) θα μπορούσε να δείξει ζωή σε άλλους πλανήτες: Αυτό το αέριο μπορεί να παραχθεί από την καύση ορυκτών καυσίμων, καθώς και από φωτισμό, ηφαίστεια και άλλες βιολογικές, μη βιομηχανικές πηγές. Σύμφωνα με τον αστροβιολόγο Ravi Kopparapu, από το Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA, «Στη Γη, το μεγαλύτερο μέρος του διοξειδίου του αζώτου εκπέμπεται από την ανθρώπινη δραστηριότητα – διεργασίες καύσης, όπως εκπομπές οχημάτων και μονάδες παραγωγής ενέργειας με ορυκτά καύσιμα. Η παρατήρηση του ΝΟ2 σε ένα κατοικήσιμο πλανήτη θα μπορούσε ενδεχομένως να υποδηλώνει την παρουσία ενός βιομηχανικού πολιτισμού.»


Ζωγραφική αναπαράσταση εξωπλανήτη με τεχνολογικά εξελιγμένο πολιτισμό.
(Credit: NASA/Jay Freidlander)

Η παρουσία του NO2 θα ονομάζεται technosignature – ένα σημάδι τεχνολογίας σε έναν εξωπλανήτη έξω από το ηλιακό μας σύστημα. Ενώ αυτοί οι πλανήτες είναι πολύ μακριά για να στείλουμε ανιχνευτές, μπορούμε να τους μελετήσουμε μέσω των όλο και πιο ισχυρών τηλεσκοπίων μας. Αυτή η νέα μελέτη δεν περιλαμβάνει καμία παρατήρηση, αλλά οι ερευνητές έχουν χρησιμοποιήσει μοντέλα υπολογιστών για να δουν πώς θα έμοιαζε μια τεχνολογική υπογραφή ΝΟ2 και αν τα τηλεσκόπιά μας θα μπορούσαν να την παρατηρήσουν με βάση το πώς το διοξείδιο του αζώτου απορροφά και αντανακλά το φως.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένα μεγάλο τηλεσκόπιο, όπως το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, θα χρειαζόταν περίπου 400 ώρες χρόνου παρατήρησης σε απόσταση 30 ετών φωτός για να εντοπίσει έναν πλανήτη που μοιάζει με τη Γη κοντά σε έναν αστέρα ηλιακού τύπου – έναν πλανήτη που θα παρήγαγε τόσο περίπου NO2 όσο παράγουμε και στον πλανήτη μας. Αυτή είναι μια παρατήρηση μεγάλου χρόνου, αλλά όχι έξω από τα όρια των δυνατοτήτων μας.

Κατά τη διάρκεια των υπολογισμών τους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αστέρες φασματικού τύπου K και M – πιο κρύοι και πιο συνηθισμένοι από τον Ήλιο μας – θα εκπέμπουν ένα ισχυρότερο και πιο εύκολα ανιχνεύσιμο σήμα NO2, επειδή παράγουν λιγότερο υπεριώδες φως που παρεμποδίζει την παρατήρηση.

Με περισσότερους από 4.000 εξωπλανήτες, που έχουν ανακαλυφθεί τα τελευταία 25 χρόνια, οι αστρονόμοι έχουν πολλές επιλογές για τη σχετική έρευνα και οποιαδήποτε αξιόπιστη μέθοδος, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό των πιο πιθανών τόπων για εξωγήινους πολιτισμούς, θα είναι χρήσιμη.

Η έρευνα έγινε αποδεκτή για το Astrophysical Journal και δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο στο arXiv.org.

Περισσότερα εδώ.


Παναγιώτης Νιάρχος

ΕΚΠΑ