Για πρώτη φορά, οι επιστήμονες ανακάλυψαν έναν εντελώς νέο εξωπλανήτη, σε απόσταση 395 έτη φωτός από τη Γη, που θα μπορούσε να σχηματίζει δορυφόρους (του). Οι επιστήμονες που χρησιμοποιούν τη συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων Atacama Large Millimeter/submillimeter Array ή ALMA, εντόπισαν πρόσφατα αέριο σε έναν δίσκο ύλης γύρω από έναν πλανήτη (περιπλανητικό δίσκο), τον τρίτο τέτοιο δίσκο που ανακαλύφθηκε ποτέ. Οι περιπλανητικοί δίσκοι αποτελούνται από αέρια, σκόνη και συντρίμμια γύρω από νεαρούς πλανήτες που τελικά σχηματίζουν δορυφόρους και άλλα μικρά, βραχώδη αντικείμενα. Αυτό, λένε οι ερευνητές, υποδηλώνει την παρουσία ενός πολύ νεαρού εξωπλανήτη στο μέγεθος του Δία, σύμφωνα με το National Radio Astronomy Observatory (NRAO) και την έρευνα που δημοσιεύτηκε στο The Astrophysical Journal Letters.




Καλλιτεχνική απεικόνιση του περιπλανητικού δίσκου που ανακαλύφθηκε γύρω από έναν νεαρό πλανήτη στο αστρικό σύστημα PDS 70.(Credit: S. Dagnello/ALMA/ESO/NAOJ/NRAO).

Η ανακάλυψη του δίσκου, και του πιθανού νεογέννητου πλανήτη, έγινε, καθώς οι επιστήμονες μελέτησαν τον νεαρό αστέρα AS 209, στον αστερισμό του Οφιούχου. Εντόπισαν μια «ποσότητα  εκπεμπόμενου φωτός στη μέση ενός, κατά τα άλλα άδειου, κενού στο αέριο που περιβάλλει τον αστέρα», σύμφωνα με το NRAO. Οι επιστήμονες λένε ότι ο εξωπλανήτης θα μπορούσε να είναι ο νεότερος που έχει εντοπιστεί ποτέ, καθώς η ηλικία του αστέρα που φιλοξενεί τον εξωπλανήτη υπολογίζεται ότι είναι «μόλις 1,6 εκατομμύρια χρόνια».

Ο (μεγάλος) εξωπλανήτης φαίνεται να απέχει 29,92 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τον μητρικό του αστέρα, που είναι 200 ​​φορές η απόσταση μεταξύ Γης και Ήλιου, μια μεγάλη απόσταση που επεκτείνει τις τρέχουσες θεωρίες για το πώς σχηματίζονται οι πλανήτες, σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα. Οι ερευνητές εξετάζουν μερικές επιλογές για το πώς ο αστέρας AS 209 θα μπορούσε να υποστηρίξει έναν τόσο μεγάλο πλανήτη τόσο μακριά από τον άστέρα του. Μεταξύ αυτών, ο δίσκος ήταν βαρυτικά ασταθής πριν από το σχηματισμό. Αλλά οι επιστήμονες λένε ότι ο δίσκος φαίνεται να είναι επί του παρόντος σταθερός και είναι σχετικά μικρός. «Αν και δεν είναι αδύνατο ο δίσκος να είχε αρκετή μάζα στο παρελθόν, η μικρή σημερινή μάζα του δίσκου υπονοεί ότι ο δίσκος θα έπρεπε να είχε χάσει τη μάζα του πολύ αποτελεσματικά από τότε», σύμφωνα με τους ερευνητές της μελέτης.

Περαιτέρω μελέτη των αερίων στον περιπλανητικό δίσκο θα δώσει περισσότερες πληροφορίες για το πώς σχηματίζονται οι πλανήτες και οι δορυφόροι στα πρώτα στάδια ενός ηλιακού συστήματος, είπαν οι ερευνητές. Ελπίζουν, επίσης να επιβεβαιώσουν την παρουσία του πλανήτη με μελλοντικές παρατηρήσεις χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (JWST). «Ο καλύτερος τρόπος για να μελετήσουμε τον σχηματισμό πλανητών είναι να παρατηρήσουμε πλανήτες ενώ σχηματίζονται», δήλωσε ο Jaehan Bae, καθηγητής αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα και επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας. «Ζούμε σε μια πολύ συναρπαστική εποχή, και αυτό συμβαίνει χάρη σε ισχυρά τηλεσκόπια, όπως το ALMA και το JWST».

Περισσότερα εδώ και εδώ.

Η εργασία δημοσιεύτηκε εδώ.


Παναγιώτης Νιάρχος

ΕΚΠΑ