Σε μία πρόσφατη μελέτη, επιστήμονες έχουν εντοπίσει μια από τις μεγαλύτερες αστρικές εκλάμψεις που έχουν καταγραφεί ποτέ στον γαλαξία μας. Τεράστιοι πίδακες πλάσματος εκτοξεύτηκαν προς τα έξω από τον πλησιέστερο γείτονα του Ήλιου, τον κόκκινο νάνο αστέρα Proxima Centauri. Η έκλαμψη, η οποία ήταν περίπου 100 φορές πιο ισχυρή από οποιαδήποτε άλλη που έχει καταγραφεί στο ηλιακό μας σύστημα, θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι επιστήμονες σκέφτονται για την ηλιακή ακτινοβολία και την εξωγήινη ζωή.
Ο Proxima Centauri είναι ένας κόκκινος νάνος – ο μικρότερος, πιο αμυδρός και πιο κοινός τύπος αστέρων της Κύριας Ακολουθίας στον γαλαξία μας- που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 4,25 έτη φωτός από τη Γη. Η μάζα του είναι μόνο το ένα όγδοο της μάζας του Ήλιου και γύρω του περιφέρονται δύο πλανήτες (εξωπλανήτες). Ένας από αυτούς, ο Proxima Centauri b, θεωρείται ότι μοιάζει με τη Γη και βρίσκεται μέσα στην κατοικήσιμη ζώνη του μητρικού αστέρα, δηλαδή σε απόσταση από τον αστέρα που θα μπορούσε να υποστηρίξει την ανάπτυξη της ζωής.
Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν εννέα επίγεια και τροχιακά τηλεσκόπια – συμπεριλαμβανομένου του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, του Atacama Large Millimeter / submillimeter Array και του Transiting Exoplanet Survey Satellite της NASA (TESS) – και παρακολούθησαν στενά τον Proxima Centauri για συνολικά 40 ώρες για αρκετούς μήνες το 2019. Την 1η Μαΐου 2019, η ομάδα συνέλαβε το mega flare, το οποίο έλαμψε για μόλις 7 δευτερόλεπτα και ήταν κυρίως ορατό στο υπεριώδες φάσμα. Η δύναμη αυτής της έκλαμψης και ο τύπος της ακτινοβολίας που εκπέμπει θα μπορούσε να αλλάξει ό, τι γνωρίζουμε για τους κόκκινους νάνους και τις πιθανότητες να ανπτυχθεί ζωή στους πλανήτες που τους περιβάλλουν.
Μια τεράστια έκλαμψη
Οι αστρικές εκλάμψεις είναι το αποτέλεσμα ισχυρών μαγνητικών πεδίων ενός αστέρα. Αυτά τα πεδία – τα οποία δημιουργούνται από μεγάλες ποσότητες ηλεκτρικά φορτισμένου αερίου – μπορούν να στριφογυριστούν και ξαφνικά να επιστρέψουν στη θέση τους για να απελευθερώσουν μια τεράστια ποσότητα ενέργειας με τη μορφή ακτινοβολίας. Η έκλαμψη στον Proxima Centauri ήταν εξαιρετικά ισχυρή σε σύγκριση με αυτές που εκπέμπει ο Ήλιος. Σε αντίθεση με τις εκλάμψεις από τον Ήλιο, αυτή η έκλαμψη εξέπεμψε επίσης διαφορετικά είδη ακτινοβολίας. Συγκεκριμένα, παρήγαγε ένα τεράστιο κύμα ακτινοβολίας υπεριώδους φωτός και ραδιοκύματα, γνωστή ως «ακτινοβολία χιλιοστών».
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της μελέτης Meredith MacGregor, από το πανεπιστήμιο του Colorado Boulder: «Στο παρελθόν, δεν γνωρίζαμε ότι οι αστέρες θα μπορούσαν να εκπέμψουν εκλάμψεις στην περιοσχή των χιλιοστών, οπότε είναι η πρώτη φορά που παρατηρήσαμε τέτοιες εκλάμψεις». Αυτό το εύρημα ήταν δυνατό μόνο επειδή η ομάδα παρακολούθησε τον αστέρα χρησιμοποιώντας διαφορετικά τηλεσκόπια που το καθένα εστίασε σε ένα διαφορετικό μέρος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Τα νέα ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι αστρικές εκρήξεις που εκπέμπουν οι κόκκινοι νάνοι είναι πολύ πιο βίαιες από ό, τι αναμενόταν προηγουμένως και θα μπορούσαν να μειώσουν την πιθανότητα ανάπτυξης εξωγήινης ζωής γύρω τους.
Κακές ειδήσεις για εξωγήινη ζωή
Ο τύπος και η ποσότητα της ακτινοβολίας που εκπέμπεται από τον Proxima Centauri θα μπορούσε να καταστήσει πολύ δύσκολη τη ζωή για να επιβιώσει στους εξωπλανήτες που βρίσκονται σε τροχιά γύρω του, οι οποίοι πιθανώς δεν έχουν πραγματική ατμόσφαιρα λόγω των ισχυρών εκρήξεων. Κάτω από αυτές τις συνθήκες είναι αδύνατο να υπάρχει εκεί μια εξωγήινη ζωή. Αλλά, όπως δήλωσε o MacGregor, αν υπήρχε ζωή στον πλανήτη που βρίσκεται πλησιέστερα στο Proxima Centauri, θα έπρεπε να είναι πολύ διαφορετική από τη ζωή Γη.
Άλλοι κόκκινοι νάνοι πιθανότατα να εκπέμπουν εξίσου ισχυρές εκλάμψεις, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες να υπάρχει ζωή στους πλανήτες που φιλοξενούνται από κόκκινους νάνους. Εκπέμπουν, επίσης, πολύ πιο συχνά από τον ΄Ηλιο, μειώνοντας έτσι ακόμα περισσότερο τις πιθανότητες να βρεθεί ζωή σε πλανήτες γύρω από αυτού του τύπου αστέρες.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στις 21 Απριλίου στο The Astrophysical Journal Letters.
Περισσότερα εδώ.
