Υπάρχουν χιλιάδες αστέρες με τους εξωπλανήτες τους που ήταν σε θέση να δουν τη Γη τα τελευταία 5.000 χρόνια. Πολλοί απ’ αυτούς  έχουν ήδη κατακλυστεί από τα ραδιοκύματα μας.  Από την εποχή του πρώιμου ανθρώπινου πολιτισμού, δεκάδες δυνητικά κατοικήσιμοι πλανήτες και χιλιάδες αστέρες τους θα μπορούσαν να βρίσκονται στο όριο ανίχνευσης  από τα ραδιοκύματα και  και από τα οπτικά τηλεσκόπιά μας. Ίσως θα μπορούσαν να μας έχουν «ανιχνεύσει», αν υποθέσουμε, βέβαια, ότι οι κόσμοι αυτοί κατοικούνται και οι κάτοικοι έχουν αναπτύξει αρκετά προηγμένη τεχνολογία.

Ένας τρόπος για να εντοπίσουμε εξωπλανήτες – πλανήτες έξω από το ηλιακό μας σύστημα – είναι να σαρώσουμε τα ίχνη τους καθώς περνούν μπροστά από έναν αστέρα, όπως παρατηρούνται από τη Γη. Με τη μέθοδο αυτή (μέθοδος των διαβάσεων), ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Cornell της Νέας Υόρκης, πρότειναν ότι η Γη θα μπορούσε επίσης να ανιχνευθεί από άλλους πλανήτες που χρησιμοποιούν αυτήν τη μέθοδο. Η ιδέα έχει διερευνηθεί εν μέρει, με προηγούμενες μελέτες να εξετάζουν το διαστημικό χώρο, απ’ όπου οι κοντινοί αστέρες μπορεί να είχαν δει τη Γη να περνάει μπροστά από το δίσκο του Ήλιου. Η μελέτη του Πανεπιστημίου Cornell, που κυκλοφόρησε την Τετάρτη (23/6/2021) και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, είναι η πρώτη που εξέτασε τα διάφορα πλεονεκτήματα που είχαν οι κοντινοί αστέρες και οι εξωπλανήτες τους με την πάροδο του χρόνου.

Ζωγραφική αναπαράσταση της Γης όπως φαίνεται από το Διάστημα να φωτίζεται από τον Ήλιο. Αστέρες που θα μπορούσαν να δουν τη Γη να περνά μπροστά απόν Ήλιο, στο παρελθόν ή το μέλλον, δείχνονται πιο λαμπροί. (Credit; OpenSpace / American Museum of Natural History)

Για τη μελέτη, οι ερευνητές Lisa Kaltenegger και Jaqueline Faherty χρησιμοποίησαν τη βάση δεδομένων της διαστημικής αποστολής Gaia της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, η οποία περιέχει έναν κατάλογο κοντινών διαστημικών αντικειμένων εντός 100 parsecs – περίπου 300 έτη φωτός από τον Ήλιο. Αποφάσισαν ότι 1.715 αστέρες ήταν σε θέση να δουν τη Γη τα τελευταία 5.000 χρόνια.  «Το σύμπαν είναι δυναμικό, αλλάζοντας την πλεονεκτική θέση άλλων αστέρων, από την οποία θα μπορούσαν να μας βρουν εδώ και χιλιάδες χρόνια – όπως και τη δική μας θέση, από την οποία θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε πλανήτες που περνούν μπροστά από άλλους αστέρες», γράφουν οι συγγραφείς της μελέτης. «Κατά τη διάρκεια της ανθρωπόκαινης περιόδου της Γης – 237 χρόνια μέχρι τώρα, ξεκινώντας από τον ατμομηχανή το 1784, όταν οι άνθρωποι άρχισαν να επηρεάζουν το κλίμα της Γης – 1.424 αστέρες έχουν δει τη Γη να περνάειμπροστά από τον Ήλιο. Για μεγαλύτερες περιόδους των 1.000 και 5.000 ετών, ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να αυξηθεί σε 1.489 και 1.743, αντίστοιχα. “

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι άλλοι 319 αστέρες θα εισέλθουν σε αυτή την πλεονεκτική θέση τα επόμενα 5.000 χρόνια και ότι 75 αστέρες είναι αρκετά κοντά τώρα – εντός 100 ετών φωτός από τη Γη – για να λαμβάνουν ανθρώπινα ραδιοσήματα. «Υποθέτουμε ότι οποιοσδήποτε κανονικός πολιτισμός σε έναν εξωπλανήτη θα έχει αστρονομικά όργανα συγκρίσιμα με αυτά που έχουμε τώρα», έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης. «Οι πρόσφατες τεχνολογικές υπογραφές – όπως τα ραδιοκύματα – μπορούν, επιπλέον, να υποδηλώνουν έναν τεχνολογικό πολιτισμό στη Γη. Παρόλο που τα ραδιοκύματα εκπέμπονται από τον άνθρωπο μόνο για ένα σχετικά μικρό χρονικό διάστημα (περίπου για 100 χρόνια), έχουν ήδη φτάσει στους 75 αστέρες στο παρελθόν και εξακολουθούν να ταξιδεύουν πιο μακριά. Τα τωρινά ραδιοκύματα κατακλύζουν την γειτονιά της Γης “

Η μελέτη διαπίστωσε ότι 29 δυνητικά κατοικήσιμοι πλανήτες σε τροχιά γύρω από αυτούς τους αστέρες θα μπορούσαν να είχαν λάβει ραδιοκύματα και να παρατηρήσουν τη Γη από την πλεονεκτική θέση στην οποία βρίσκονταν. Η εκτίμηση βασίζεται στην απόσταση που έχουν διανύσει τα ραδιοκύματα, δηλαδή περίπου 100 έτη φωτός. Οι αστέρες,που είναι σε θέση να παρατηρήσουν τη Γη να περνά μπροστά από τον Ήλιο, θεωρούνται στόχοι προτεραιότητας στην αναζήτηση δυνητικά κατοικήσιμων πλανητών, όπως προτείνει η μελέτη.

«Επτά από τους 2.034 αστέρες είναι γνωστοί αστέρες που έχουν τουλάχιστον έναν εξωπλανήτη», έγραψαν οι ερευνητές. «Το πλανητικό σύστημα Trappist-1, στην απόσταση 40.5 έτη φωτός, φιλοξενεί επτά πλανήτες μεγέθους Γης, με τέσσερις από αυτούς στην εύκρατη κατοικήσιμη ζώνη. Αυτό το σύστημα θα εισέλθει στη «ζώνη διέλευσης της Γης», απ’ όπου θα μπορεί να δει τη Γη να περνάει μπροστά από τον Ήλιο, σε 1.642 χρόνια και θα παραμείνει εκεί για 2.371 χρόνια. “

Περισσότερα εδώ και εδώ.


Παναγιώτης Νιάρχος

ΕΚΠΑ