Σε μια νέα μελέτη, αστρονόμοι ερεύνησαν ολόκληρο τον Γαλαξία μας για να εντοπίσουν τα ασφαλέστερα μέρη για ζωή. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι κατοικούμε σε ένα πολύ καλό σημείο του Γαλαξία. Τα νέα ευρήματα έγιναν από μια ομάδα Ιταλών αστρονόμων, οι οποίοι μελέτησαν τοποθεσίες όπου ισχυρές κοσμικές εκρήξεις μπορεί να έχουν σκοτώσει τη ζωή. Αυτές οι εκρήξεις, όπως οι σουπερνόβα και οι εκρήξεις ακτίνων γάμμα, εκπέμπουν σωματίδια υψηλής ενέργειας και ακτινοβολία που μπορούν να καταστρέψουν το DNA και να σκοτώσουν τη ζωή. Με αυτή τη λογική, οι περιοχές που είναι πιο φιλόξενες για τη ζωή θα είναι αυτές χωρίς συχνές εκρήξεις, σύμφωνα με τους αστρονόμους.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής συγγραφέα της νέας μελέτης, Riccardo Spinelli, αστρονόμο στο Πανεπιστήμιο της Insubria στην Ιταλία «Οι ισχυρές κοσμικές εκρήξεις δεν είναι αμελητέες για την ύπαρξη ζωής στον Γαλαξία μας καθ’ όλη τη διάρκεια της κοσμικής ιστορίας του. Αυτά τα γεγονότα έχουν παίξει επικίνδυνο ρόλο στη ζωή στο μεγαλύτερο μέρος του Γαλαξία μας.» Εκτός από το να βρουν τα πιο «θανατηφόρα hotspots», οι αστρονόμοι προσδιόρισαν επίσης τα ασφαλέστερα μέρη σε όλη την ιστορία του Γαλαξία, από 11 δισεκατομμύρια χρόνια μέχρι σήμερα. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι επί του παρόντος βρισκόμαστε στην άκρη ενός μεγάλου συγκροτήματος φιλόξενων περιοχών. Αλλά, όταν ο Γαλαξίας ήταν νέος, τα άκρα του ήταν μια ασφαλέστερη περιοχή.
Στην εικόνα αυτή φαίνεται ο Γαλαξίας να λάμπει πάνω από το οροπέδιο Chajnantor της Χιλής, Η φωτογραφία πάρθηκε από τον αστροφωτογράφο του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου Petr Horálek. (Credit P. Horálek / ESO)
Κατοικήσιμη Ζώνη του Γαλαξία
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που κάνουν έναν πλανήτη κατοικήσιμο. Για παράδειγμα, οι πλανήτες πρέπει να βρίσκονται στη λεγόμενη Κατοικήσιμη Ζώνη του μητρικού αστέρα, όπου η θερμότητα και η δραστηριότητα του αστέρα του δεν είναι ούτε πάρα πολύ μεγάλη ούτε πολύ μικρή – είναι ακριβώς η σωστή. Αλλά εκτός από αυτές τις τοπικές συνθήκες, η ζωή πρέπει επίσης να βρει τρόπους να αντιμετωπίσει την επιβλαβή ακτινοβολία που προέρχεται από το διαστρικό διάστημα. Ισχυρά κοσμικά γεγονότα, όπως εκρήξεις σουπερνόβα και εκρήξεις ακτίνων γ, εκπέμπουν επικίνδυνα σωματίδια υψηλής ενέργειας σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός. Όχι μόνο μπορούν να σκοτώσουν όλες τις μορφές ζωής που γνωρίζουμε, αλλά αυτά τα σωματίδια μπορούν επίσης να απογυμνώσουν ολόκληρους πλανήτες από την ατμόσφαιρά τους. Μετά από ένα τέτοιο γεγονός, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η ζωή εξαφανίστηκε από τους πλανήτες που βρίσκονταν σε τροχιά γύρω από αστέρες που δέχτηκαν αυτήν την επιβλαβή ακτινοβολία.
Οι συγγραφείς έγραψαν στη μελέτη ότι μια κοντινή έκρηξη ακτίνων γάμμα μπορεί να διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην εκδήλωση μαζικής εξαφάνισης της ζωής πριν από 450 εκατομμύρια χρόνια. Ενώ δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία που να συνδέουν μια συγκεκριμένη έκρηξη ακτίνων γ με αυτό το γεγονός εξαφάνισης, οι συγγραφείς πιστεύουν ότι θα μπορούσε να είναι πιθανό, δεδομένης της θέσης της Γης στον Γαλαξία.
Αναζήτηση ασφάλειας
Χρησιμοποιώντας μοντέλα σχηματισμού και εξέλιξης των αστέρων, οι αστρονόμοι υπολόγισαν πότε συγκεκριμένες περιοχές του Γαλαξία θα πλημμύριζαν με φονική ακτινοβολία. Νωρίς στην ιστορία του Γαλαξία, το εσωτερικό του Γαλαξία, μέχρι την απόσταση περίπου 33.000 έτη φωτός, ήταν μια περιοχή με έντονες διεργασίες σχηματισμού αστέρων, κάτι που τον έκανε αφιλόξενο. Αυτή τη στιγμή, ο Γαλαξίας συχνά κλονίστηκε από ισχυρές κοσμικές εκρήξεις, αλλά οι πιο απόκεντρες περιοχές, οι οποίες είχαν λιγότερους αστέρες, απέφυγαν ως επί το πλείστον τέτοιους κατακλυσμούς.
Μέχρι πριν από περίπου 6 δισεκατομμύρια χρόνια, το μεγαλύτερο μέρος του Γαλαξία αποστειρώθηκε τακτικά από μαζικές εκρήξεις. Καθώς ο Γαλαξίας «γερνούσε», τέτοιες εκρήξεις έγιναν λιγότερο συχνές. Σήμερα, οι μεσαίες περιοχές, σχηματίζοντας έναν δακτύλιο από 6.500 έτη φωτός από το κέντρο του Γαλαξία έως περίπου 26.000 έτη φωτός από το κέντρο, είναι οι ασφαλέστερες περιοχές για τη ζωή. Πιο κοντά στο κέντρο, οι σουπερνόβα και άλλα γεγονότα εξακολουθούν να είναι κοινά, και στα περίχωρα, υπάρχουν λιγότεροι γήινοι πλανήτες και περισσότερες εκρήξεις ακτίνων γ. Ευτυχώς για εμάς, η Γαλαξιακή γειτονιά μας γίνεται όλο και πιο φιλική προς τη ζωή. Στο μακροπρόθεσμο Γαλαξιακό μέλλον, θα υπάρξουν λιγότερα ακραία γεγονότα κοντά μας που θα μπορούσαν να προκαλέσουν άλλη μαζική εξαφάνιση των ειδών.
Η νέα έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Μαρτίου του περιοδικού Astronomy and Astrophysics, μπορεί μια μέρα να βοηθήσει τους αστρονόμους να αποφασίσουν πού θα αναζητήσουν κατοικήσιμους εξωπλανήτες. Αλλά προς το παρόν η τεχνολογία περιορίζει τους αστρονόμους να αναζητούν μόνο κοντινές περιοχές.
Περισσότερα εδώ
