Αν και οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει περισσότερους από 5.300 εξωπλανήτες, λιγότεροι από 200 είναι βραχώδεις και, επομένως, η ανακάλυψη ενός νέου γήινου εξωπλανήτη είναι πάντα συναρπαστική. Σε μια νέα μελέτη, μια ομάδα 50 αστρονόμων από όλο τον κόσμο επιβεβαίωσε την ύπαρξη του εξωπλανήτη Wolf 1069 b, ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από έναν κόκκινο νάνο αστέρα, τον Wolf 1069, σε απόσταση μόλις 31 έτη φωτός από τη Γη. Αυτό που κάνει αυτή την ανακάλυψη ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι ότι ο Wolf 1069 b είναι δυνητικά ένας βραχώδης κόσμος, με μάζα περίπου 1,26 τη μάζα της Γης και ακτίνα 1,08 την ακτίνα της Γης. Ο Wolf 1069 b περιφέρεται επίσης μέσα στην κατοικήσιμη ζώνη του μητρικού του αστέρα με περίοδο περιφοράς 15,6 ημέρες, καθιστώντας τον κύριο υποψήφιο για την ύπαρξη υγρού νερού στην επιφάνειά του.
Σε αντίθεση με τον πλανήτη Ερμή, ο οποίος έχει τροχιακή περίοδο 88 ημέρες και δεν βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη του Ηλιακού συστήματος, ο Wolf 1069 b βρίσκεται μέσα στην κατοικήσιμη ζώνη του μητρικού του αστέρα παρά την πολύ μικρότερη τροχιακή του περίοδο των 15,6 ημερών. Αυτό συμβαίνει επειδή ο μητρικός του αστέρας είναι ένας κόκκινος νάνος αστέρας, που σημαίνει ότι είναι πολύ μικρότερος από τον Ήλιο και ο Wolf 1069 b λαμβάνει περίπου το 65% της αστρικής ακτινοβολίας από εκείνη που λαμβάνει η Γη από τον Ήλιο. Αυτό βελτιώνει τις προοπτικές του για κατοικησιμότητα, με σχετικά επιθυμητές επιφανειακές θερμοκρασίες που κυμαίνονται μεταξύ – 95,15 και +12,85 C, με μέσο όρο – 40,14 C.
Ένα μοναδικό χαρακτηριστικό του Wolf 1069 b είναι ότι είναι παλιρροιακά κλειδωμένος στον μητρικό του αστέρα, που σημαίνει ότι η μία πλευρά είναι πάντα στο φως της ημέρας και η αντίθετη πλευρά είναι πάντα στο σκοτάδι. (Αυτό το χαρακτηριστικό έχει και η Σελήνη στην τροχιά της γύρω από τη Γη, καθώς και οι περισσότεροι κατοικήσιμοι εξωπλανήτες που περιφέρονται γύρω από κόκκινους νάνους αστέρες). Ενώ το παλιρροιακό κλείδωμα σημαίνει ότι ο πλανήτης δεν έχει κύκλο ημέρας/νύχτας, όπως η Γη, οι ερευνητές ελπίζουν ότι η πλευρά που έχει ημερα θα μπορούσε να διαθέτει κατοικήσιμες συνθήκες.
Η αξιοσημείωτη ανακάλυψη του Wolf 1069 b έγινε δυνατή με το όργανο CARMENES (Calar Alto High-Resolution Search for M Dwarfs with Exoearths with Near-infrared and Optical Échelle Spectographs) στο τηλεσκόπιο 3,5 μέτρων στο αστεροσκοπείο Calar στην Ισπανία. «Θέλω να επισημάνω την απίστευτη διεθνή ομαδική προσπάθεια που συγκεντρώθηκε για να ανακαλύψει έναν τόσο συναρπαστικό πλανήτη», είπε η Diana Kossakowski, αστρονόμος στο Ινστιτούτο Αστρονομίας Max Planck στη Γερμανία και επικεφαλής συγγραφέας της νέας έρευνας. Και συνέχεισε «…Η αστρονομία είναι μια συλλογική προσπάθεια – πολλοί έχουμε τον ίδιο στόχο να συνεχίσουμε το κυνήγι για πιο συναρπαστικούς πλανήτες εκεί έξω».
Το CARMENES μπορεί να παρατηρήσει αστρονομικά αντικείμενα χρησιμοποιώντας δύο ξεχωριστούς φασματογράφους τόσο στο οπτικό όσο και στο εγγύς υπέρυθρο κανάλι. Το όργανο αυτό ανακάλυψε τον Wolf 1069 b χρησιμοποιώντας τη μέθοδο ακτινικών ταχυτήτων, η οποία ανιχνεύει μικρές κινήσεις στη θέση ενός αστέρα που προκαλούνται από τη βαρύτητα ενός πλανήτη γύρω από αυτόν. Δεδομένης της σχετικά μικρής απόστασής του (31 έτη φωτός) από τη Γη, ο Wolf 1069 b είναι τώρα ο έκτος πλησιέστερος προς τη Γη εξωπλανήτης που βρίσκεται μέσα σε κατοικήσιμη ζώνη. Οι άλλοι πέντε είναι (κατά σειρά αύξησας απόστασης), οι Proxima Centauri b, GJ 1061 d, Teegarden’s Star c, και GJ 1002 b and c. Οι ερευνητές σημειώνουν επίσης ότι οι προσομοιώσεις κλιματικών μοντέλων του παγκόσμιου κλίματος τοποθετούν τον Wolf 1069 b σε μια μικρή ομάδα εξωπλανητών που είναι πιθανοί στόχοι στην αναζήτηση βιοϋπογραφών ή χημικών δακτυλικών αποτυπωμάτων ζωής.
Ωστόσο, οι τρέχουσες τεχνολογίες αστρονομικής έρευνας δεν μπορούν ακόμη να πραγματοποιήσουν τέτοιες αναζητήσεις. «Πιθανώς θα πρέπει να περιμένουμε άλλα 10 χρόνια για αυτό», είπε η Kossakowski. Και συνέχισε: «Διαπιστώσαμε ότι ο Wolf 1069 b δεν είναι διερχόμενος πλανήτης (μπροστά από τον δίσκο του μητρικού του αστέρα) και, για αυτόν τον λόγο, δεν θα μπορέσουμε να μελετήσουμε φασματοσκοπικά την ατμόσφαιρά του χρησιμοποιώντας τη μέθοδο φασματοσκοπίας διάβασης (όπως γίνεται τώρα σε ανάλογες περιπτώσεις με το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb). Η μελέτη της ατμόσφαιρας των πλανητών, που ανιχνεύονται μόνο με τη μέθοδο των ακτινικών ταχυτήτων, είναι απολύτως κρίσιμη, καθώς πολλοί από αυτούς τους ενδιαφέροντες κόσμους που είναι πιο κοντά μας είναι επίσης ανιχνεύσιμοι μόνο με τη μέθοδο αυτή. Αυτό θα γίνει την επόμενη δεκαετία (ή μετά από δύο ή τρεις) με νεότερες τεχνολογίες. οπότε αισιοδοξούμε να βρούμε ζωή σε κάποιον άλλο πλανήτη».
Η ανακάλυψη περιγράφεται σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στις 3 Φεβρουαρίου) στο περιοδικό Astronomy & Astrophysics.
Περισσότερα εδώ
