Μετεωρίτες από τον Άρη μπορούν να πουν στους ερευνητές για το πόσο αφιλόξενος για ζωή ήταν στη διάρκεια της ηλικίας του. Μια ταραχώδης, βαριά από μετεωρίτες φάση της πρώιμης ζωής του Άρη μπορεί να διήρκεσε περισσότερο από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως, σύμφωνα με τους συγγραφείς μιας νέας μελέτης. Προηγούμενη έρευνα είχε προτείνει ότι ο ρυθμός των γιγαντιαίων προσκρούσεων στον πλανήτη είχε επιβραδυνθεί πριν από 4,48 δισεκατομμύρια χρόνια, οδηγώντας σε έναν δυνητικά κατοικήσιμο Άρη πριν από 4,2 δισεκατομμύρια χρόνια. Αλλά, σύμφωνα με τα ευρήματα μιας νέας μελέτης, ο Άρης παρέμεινε αφιλόξενος για τουλάχιστον 30 εκατομμύρια χρόνια περισσότερο. Η μελέτη εντόπισε κόκκους του ορυκτού ζιρκονίου σε έναν μετεωρίτη του Άρη που φαινόταν να έχει «χτυπηθεί» από υψηλές πιέσεις, υποδεικνύοντας μεγάλες κρούσεις στην επιφάνεια του Άρη.

Αυτές οι κρούσεις μετεωριτών χτύπησαν βράχους με ασύλληπτη πίεση, «ουσιαστικά συμπιέζοντάς τους σαν ακορντεόν», είπε ο Aaron J. Cavosie, γεωλόγος στο Κέντρο Επιστήμης και Τεχνολογίας Διαστήματος στο Πανεπιστήμιο Curtin στην Αυστραλία και συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Advances.  «Αυτή η διαδικασία μπορεί να προκαλέσει την κάμψη και τη θραύση των κρυστάλλων, ακόμη και την αναδιάταξη των ατόμων, με αποτέλεσμα τη μικροσκοπική βλάβη που παραμένει με την πάροδο του χρόνου», είπε ο Cavosie.

Μετεωρίτες από τον Άρη μπορούν να πουν στους ερευνητές για το πόσο αφιλόξενος για ζωή ήταν στη διάρκεια της ηλικίας του. (Credit: NASA/JPL/Malin Space Science Systems)

Συνήθως, η ομάδα του Cavosie χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό μικροσκόπιο για να εντοπίσει ζημιές από κραδασμούς σε ζιρκόνιο από τη Γη και τη Σελήνη. «Χτυπημένο» ζιρκόνιο βρίσκεται στις μεγαλύτερες κρούσεις στη Γη,  όπως στον κρατήρα Chicxulub, όπου η πρόσκρουση αστεροειδούς σκότωσε τους δεινόσαυρους στο Μεξικό. Ωστόσο, αυτή τη φορά εφάρμοσαν αυτή την τεχνική στο ζιρκόνιο σε έναν μετεωρίτη του Άρη που ονομάζεται Northwest Africa 7034, ή Black Beauty. Ο μετεωρίτης είναι ένα είδος «σωρού ερειπίων» που κατασκευάστηκε από το έδαφος του Άρη, που ονομάζεται ρεγόλιθος, ο οποίος αποτελείται από θραύσματα υλικού από όλο τον πλανήτη. Η ομάδα μελέτησε 66 μικροσκοπικούς κόκκους ζιρκονίου στον βράχο μεγέθους γροθιάς.

Το ζιρκόνιο είναι το πιο ανθεκτικό ορυκτό που υπάρχει, ίσως όπως και το διαμάντι. Επειδή «κολλάει σχεδόν παντού και για πάντα», το ορυκτό είναι αυτό που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες για να μελετήσουν την πολύ πρώιμη Γη, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Η ερευνητική ομάδα ερμηνεύει ότι το σοκ του ζιρκονίου σημαίνει ότι ο Άρης εξακολουθούσε να βομβαρδίζεται με μεγάλους αριθμούς διαστημικών βράχων εκείνη την εποχή, καθιστώντας τον απίθανο  για την εξέλιξη της ζωής εκείνη τη χρονική περίοδο.

Τα αποτελέσματα της μελέτης έχουν όντως συνέπειες για την κατοικησιμότητα του Άρη, σύμφωνα με τους επιστήμονες, αλλά αυτά εμπλέκονται επίσης σε μια μεγαλύτερη συζήτηση σχετικά με αυτό που ονομάζεται “Ύστερος Βαρύς Βομβαρδισμός” –η ύπαρξη του οποίου ήταν μια διαμάχη από τις πρώιμες σεληνιακές μελέτες. Αυτή είναι η ιδέα ότι μετά τον χαοτικό σχηματισμό του ηλιακού μας συστήματος, ακριβώς όταν τα πράγματα άρχισαν να ησυχάζουν, υπήρξε μια δευτερεύουσα περίοδος μεγάλων συγκρούσεων, κατά την οποία η Γη, η Σελήνη, ο Άρης και άλλα σώματα χτυπήθηκαν με μετεωρίτες και αστεροειδείς. Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα αναμένονται με νέες μελέτες. Αλλά, λέει ο Cavosie, η παρούσα μελέτη παρέχει ένα παράθυρο στην ιστορία του Άρη και προκαλεί ένα πλήθος νέων ερωτημάτων που ελπίζουμε να απαντηθούν στο μέλλον.

Περισσότερα εδώ

Η μελέτη δημοσιεύτηκε εδώ


Παναγιώτης Νιάρχος

ΕΚΠΑ