Προς το παρόν γνωρίζουμε ότι υπάρχουν 5.502 πλανήτες πέρα από το ηλιακό μας σύστημα, αλλά έχουμε βρει μόνο τον μικρότερο αριθμό πλανητών που οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι βρίσκεται αλλού στο Σύμπαν (https://exoplanetarchive.ipac.caltech.edu/docs/counts_detail.html). Ο χώρος του Σύμπαντος είναι απίστευτα μεγάλος. Μόνο ο γαλαξίας μας έχει τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια αστέρες και θα μπορούσαν να υπάρχουν τρισεκατομμύρια γαλαξίες στο Σύμπαν. Γνωρίζουμε όμως πόσοι πλανήτες υπάρχουν εκεί έξω;

Οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει 5.502 πλανήτες γύρω από άλλους αστέρες (γνωστοί ως εξωπλανήτες) στον Γαλαξία μας. Προσθέστε τους οκτώ στο ηλιακό μας σύστημα και αυτό μας δίνει συνολικά 5.510 γνωστούς πλανήτες, όλοι βρίσκονται στον δικό μας γαλαξία. Ωστόσο, η καταμέτρηση πλανητών είναι δύσκολη υπόθεση, και οι αστρονόμοι είναι βέβαιοι ότι υπάρχουν πολλοί περισσότεροι εκεί έξω που δεν τους έχουμε βρει ακόμα.

«Αν και γνωρίζουμε μόνο περίπου 5.000 πλανήτες αυτή τη στιγμή, μπορούμε να υπολογίσουμε ότι υπάρχει περίπου ένας πλανήτης για κάθε αστέρα», είπε στο Live Science (https://www.livescience.com/) ο Mark Popinchalk, αστρονόμος στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης. «Ο γαλαξίας μας έχει τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια αστέρες και είναι πολύ πιθανό να έχει πλανήτες γύρω από αυτούς τους αστέρες. Δεν μπορούμε να δώσουμε έναν ακριβή αριθμό».

Ο Popinchalk περιέγραψε τον προσδιορισμό του συνόλου των εξωπλανητών με την προσπάθεια να καταλάβουμε πόσοι άνθρωποι ζουν σε μια πόλη,  χωρίς αναζήτηση στο διαδίκτυο. Για έναν ακριβή αριθμό, θα μπορούσαμε να δοκιμάσουμε να συναντήσουμε ανθρώπους έναν προς έναν και να τους μετρήσουμε, αλλά αυτό είναι εντελώς ανέφικτο. Είναι πολύ πιο εύκολο να έχουμε μια εκτίμηση χρησιμοποιώντας δεδομένα, όπως ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε ένα σπίτι και ο αριθμός των σπιτιών στην πόλη.

Οι αστρονόμοι υπολογίζουν ότι κάθε αστέρας έχει τουλάχιστον έναν πλανήτη με βάση τις παρατηρήσεις. Για να μάθουν πώς μοιάζει ένα τυπικό «αστρικό νοικοκυριό», οι αστρονόμοι κοιτάζουν τους γείτονές μας. Οι επιστήμονες έχουν χρησιμοποιήσει μερικές διαφορετικές τεχνικές για να αναζητήσουν εξωπλανήτες, συμπεριλαμβανομένης της μεθόδου διάβασης που χρησιμοποιήθηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler και της μεθόδου ακτινικής ταχύτητας που οδήγησε στη βραβευμένη με Νόμπελ ανακάλυψη του 51 Pegasi b. Χρησιμοποιώντας αυτές τις δύο μεθόδους, οι αστρονόμοι παρατηρούν τον αστέρα αντί για τον πλανήτη, αναζητώντας μικρά σημάδια της παρουσίας του πλανήτη , όπως ελάττωση στην ποσότητα του αστρικού φωτός, όταν ένας πλανήτης περιφέρεται γύρω απόν το αστέρα και περνά μπροστά από το δίσκο του, ή ταλάντευση στη θέση του αστέρα λόγω της βαρυτικής έλξης ενός πλανήτη.

Ωστόσο, όλοι οι πλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι στιγμής βρίσκονται εντός του Γαλαξία. Κανείς δεν έχει βρει ακόμα με σιγουριά έναν πλανήτη έξω από τον γαλαξία μας, απλώς και μόνο επειδή είναι τόσο μακριά και δύσκολο να τους δούμε. Με μια τεχνική, που ονομάζεται microlensing (βαρυτικοί μικροφακοί), έχουν ανακαλυφθεί μερικοί πιθανοί εξωπλανήτες. «Στον δικό μας γαλαξία, με τη μέθοδο αυτή οι πλανήτες ανακαλύπτονται, όταν οι μητρικοί αστέρες των εξωπλανητών ¨λυγίζουν¨ βαρυτικά το φως των μακρινών αστέρων πίσω τους, ενώ η μάζα του εξωπλανήτη  προσθέτει μια μικρή επιπλέον αύξηση στο ¨φως του φακού¨», δήλωσε στο Live Science ο Yoni Brande, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο του Κάνσας. «Η τεχνική των βαρυτικών μικροφακών είναι χρησιμοποιείται εδώ και καιρό στις μελέτες των μακρινών γαλαξιών, επομένως είναι λογικό να μπορούμε να βλέπουμε αμυδρά σήματα πλανητικού φακού και σε άλλους γαλαξίες, απλά δεν το έχουμε επιβεβαιώσει ακόμη».

Για να συνεχίσουμε το ανάλογο των πόλεων του Popinchalk, κοιτάζοντας πέρα από τον Γαλαξία μας ρωτάμε πόσοι άνθρωποι ζουν σε όλες τις πόλεις στη Γη. «Αν ο γαλαξίας μας έχει τουλάχιστον  100 δισεκατομμύρια πλανήτες και υπάρχουν ένα τρισεκατομμύριο άλλοι γαλαξίες, και ο καθένας από αυτούς έχει πιθανώς τόσους πλανήτες όσο και δικός μας γαλαξίας, μπορούμε να τα πολλαπλασιάσουμε μαζί για να πάρουμε 100 εξάξις δισεκατομμύρια πλανήτες στο σύμπαν», είπε ο Popinchalk. (Αυτό είναι ένα 1 ακολουθούμενο από 23 μηδενικά.)

Με έναν τόσο τεράστιο αριθμό πλανητών, οι άνθρωποι συχνά υποστηρίζουν ότι πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον ένας άλλος πλανήτης με ζωή κάπου στο Σύμπαν. Ωστόσο, οι αστρονόμοι εξακολουθούν να μην γνωρίζουν πόσο σπάνια είναι στην πραγματικότητα η ζωή – και οι συνθήκες που απαιτούνται για να εμφανιστεί. «Θα πρέπει να περιμένουμε τουλάχιστον μερικές δεκαετίες για την επόμενη γενιά μεγάλων διαστημικών τηλεσκοπίων εστιασμένων σε εξωπλανήτες (όπως το Παρατηρητήριο Habitable Worlds) για να αρχίσουμε πραγματικά να αναζητούμε ζωή αλλού στον γαλαξία», είπε ο Brande.

Περισσότερα εδώ


Παναγιώτης Νιάρχος

ΕΚΠΑ